وی میگوید: قانون، وظایف شوراها را بسیار قابلقبول پیشبینی کرده است. اگر براساس قانون، مدیریت واحد شهری در اختیار شوراها قرار گیرد، سنگینی وظایف دستگاههای دولتی از روی دوش آنها برداشته میشود و بسیاری از کارهای دولت سبک میشود؛ چرا که شوراها منتخبان مردم هستند و علاقهمند به رفع مشکلات مردم.
اگر فرض بر اجرای قانون بود و به مفاد قانون عمل میشد و دولت، شوراها را به عنوان بازوهای قوی خود میپذیرفت، هماکنون با شوراهایی قوی و فعال روبهرو بودیم.اما روی دیگر سکه شوراها، متأسفانه عدمتحققپذیری قوانین موضوعه در این باره است. اگر بخواهیم فعالیت شوراها را در طول 3دوره بررسی و ارزیابی کنیم، این واقعیت تلخ وجود دارد که در هر دوره بخشی از اختیارات شوراها حذف شده است. با وجود این شوراها با تمام فرازونشیبها و تنشها، هنوز هم توان اجرای قانون مدیریت واحد شهری را دارند؛ چراکه منتخب مردم هستند. مردم هم با درک بالا و تیزهوشی، افراد دلسوز و آگاه نسبت به مشکلاتشان را انتخاب میکنند. مطهریان در ادامه اظهاراتش به ناخوشیهایی هم اشاره میکند. او میگوید: به تعداد شهرها و روستاهای کشور، شورا در کشور وجود دارد.
در طول سالهای گذشته و دورههای پیش، شاهد انحلال برخی از شوراها بودیم اما اگر همه شوراهایی که منحل شده را جمع کنیم، درصد بسیار کمی از شوراها منحل شدهاند. البته نباید از این واقعیت چشم بپوشیم که دخالت بخش دولتی هم در انحلال شوراها بیتاثیر نبود. بهعنوان مثال ما در شورای شهر یزد مثل تمام شوراها اختلاف سلیقه داریم و این امر، طبیعی است اما در تصمیمگیریها بر اکثریت و اجماع گروهی تکیه میکنیم.
به اعتقاد رئیس شورای شهر یزد، شورایعالی استانها با وجود آنکه از بسیاری از شهرهای کشور نماینده دارد اما آنگونه که باید از ظرفیتهایش برای تحکیم فعالیت شوراها استفاده نکرده است. حمیدرضا مطهریان در ادامه میگوید: ما در شورای استان طرحهایی به شورایعالی استانها ارائه دادهایم اما اینکه این طرحها توانسته بهعنوان یک طرح به مجلس راه یابد یا نه، اطلاعی نداریم.
با توجه به ظرفیتهای قانونی و اینکه شورایعالی استانها میتواند طرحهایی بهطور مستقل به مجلس ارائه دهد، این اقدام تاکنون کمتر صورت گرفته است. وی در نهایت متذکر میشود که شورایعالی استانها میتواند از ظرفیتهای قانونی خود در جهت تحکیم هرچه بیشتر شوراها استفاده کند.
جایگاه فعلی شوراها ایدهآل نیست
از سوی دیگر، سخنگوی شورایعالی استانها با بیان اینکه جایگاه فعلی شوراها ایدهآل نیست، گفت: صراحتا میگویم که چه بخواهیم، چه نخواهیم شوراها نهادهای سیاسی هستند. حسن فدایی درباره چالشها و مسائل پیشروی شوراهای اسلامی شهر و روستا اظهار داشت: شوراها در قوانینی که وجود دارد بهویژه در بحث نظارت بر شهرداریها مکانیسمهای خوبی دارند و در بسیاری از کمیتهها و کارگروهها نیز از نظر نظارت بر امور مالی جایگاه خوبی کسب کردهاند.
فدایی خاطرنشان کرد: در اجرایی کردن برنامههای ضروری در شهرها بهویژه در شهرهای کوچک شاید بهدلیل واقف نبودن به جایگاهشان مشکلاتی وجود دارد که بهنظر میرسد لازم است افراد متخصص وارد شوراها شوند تا نگاه کارشناسانه داشته باشند و اگر بتوان فیلتری تعیین کرد که افراد واقف بر جایگاه شوراها وارد این تشکیلات شوند بهطور قطع میتوان حقوق مردم را به شکل بهتری محقق کرد، در غیراین صورت نتیجه کارها نیز چندان موفقیتآمیز نخواهد بود.سخنگوی شورایعالی استانها تصریح کرد: تصور بر آن است که شوراها نهادهایی اجتماعی هستند اما صراحتا باید گفت که چه بخواهیم و چه نخواهیم، شوراها نهادهای سیاسی به شمار میروند.
فدایی اظهار داشت: شوراها نهادهایی هستند که با مسائل سیاسی سروکار دارند و فرمانداریها و استانداریها بهعنوان سیاسیترین ارگانهای یک شهر نشاندهنده این هستند که شوراها درگیر مسائل سیاسی میشوند. سخنگوی شورایعالی استانها با بیان اینکه شوراها در ذات خود سیاسی نیستند ولی عملکردشان اینگونه است، گفت: به هر حال آنها نیز سیاسیکاریهایی دارند.وی با اشاره به موانع پیش روی شوراها گفت: برای رسیدن شوراها به جایگاه اصلیشان که در حال حاضر چندان ایدهآل نیست باید قانون را اصلاح کرد تا افراد شایسته و متخصص وارد شوراها شوند. فدایی ادامه داد: تجربه مدیریتهای سنتی به پایان رسیده و فردی که وارد حوزههای مدیریتی میشود باید بارشتههای مختلف آشنا باشد؛ اگر شوراها تخصص لازم را داشته باشند مسئولان نیز به شوراها اعتماد خواهند کرد و در تأمین منابع مالی کمک حالشان خواهند بود.